Roland C-190 User Manual

 Transpositie (zelfde vingerzetting, andere noten)

C-190 Draagbaar Orgel 

r

Net zoals alle digitale instrumenten hanteert de C-190 
de standaardstemming voor westerse muziek, waarbij 
de afstand (het interval) tussen alle halve tonen van 
een octaaf even groot is. Dit noem je de “gelijkzwe-
vende stemming”.

Nog niet zolang geleden werden in de westerse klas-
sieke muziek echter ook andere systemen gehanteerd. 
Bij die stemmingen verschillen de intervallen tussen alle 
halve tonen van een octaaf. De C-190 biedt vijf ver-
schillende stemmingssystemen (“temperaturen”):

(1) Houd de [0]-knop ingedrukt, terwijl u op één van 

de volgende knoppen drukt.

Zie stap (2) voor het bepalen van de toonaard voor de 
gekozen stemming.

Middentoon: Een gedeeltelijke verbetering van de 
reine majeurstemming (veel “juister” dan de gelijk-
zwevende temperatuur) met als doel in om het even 
welke toonaard te kunnen spelen Aangezien de 
afstanden tussen twee halve tonen echter niet overal 
gelijk zijn, klinkt deze stemming voor leken “vals”.

Pythagorisch: Een stemming uit het oude Grieken-
land die de tegenstrijdigheden tussen kwarten en 
kwinten oplost. Melodieën klinken dus veel zuiverder 
dan normaal, maar akkoordenwerk is helemaal uit 
den boze.

Kirnberger: Deze stemming laat het transponeren 
van de muziek toe en kan voor zowat elke toonaard 
worden gebruikt.

Werckmeister III: Een combinatie van de midden-
toon- en de Pythagoras-stemming, die eveneens in 
alle toonaarden kan worden gebruikt.

Gelijkzwevend: Deze stemming verdeelt een octaaf 
in twaalf gelijk grote intervallen. Hier zorgt vrijwel 
geen enkele noot voor twijfels i.v.m. het gespeelde 
interval.

Voor de middentoon- en de Pythagoras-stemming 
moet u aangeven in welke toonaard u speelt: 

(2) Houd de [0]-knop ingedrukt, terwijl u op de toets 

drukt die overeenkomt met de grondtoon (tonica) 
van de toonaard waarin u wilt spelen.
Wanneer u met andere instrumenten samenspeelt, 
klinken bepaalde noten soms vals. Stem de overige 
instrumenten dus volgens hetzelfde systeem.

Opgelet: Tijdens de weergave van een opgenomen nummer 
wordt telkens het laatst gekozen stemmingssysteem gehan-
teerd.

Het is ook mogelijk om uw muziek in een andere toon-
aard te laten klinken dan degene waarin u ze speelt. Op 
die manier kunt u ook muziek met veel kruisen/

# of B’s/

b (d.w.z. met veel zwarte toetsen) spelen zonder ook 
maar iets aan uw vingerzetting te wijzigen. Dat is bv. 
handig, wanneer u een nummer in een bepaalde toon-
aard hebt ingestudeerd en het nu in een andere toon-
aard moet spelen: wijzig gewoon de TRANSPOSE-instel-
ling.

Opgelet: De transpositie geldt zo lang tot u een andere transpo-
sitie instelt of de C-190 weer uitschakelt. Deze instelling kan niet 
worden opgeslagen.

• Houd de [TRANSPOSE]-knop ingedrukt, terwijl u op 

de toets drukt die overeenkomt met de grondtoon 
van de benodigde toonaard.

De [TRANSPOSE]-knop licht op.

–of–

• Houd de [TRANSPOSE]-knop ingedrukt, terwijl u het 

gewenste interval met de [DOWN]- of [UP]-knop 
kiest.
Dat is iets gevaarlijker, omdat de keuze nergens 
wordt getoond. U moet dan ook het aantal drukken 
tellen. Elke druk komt overeen met één halve toon.

• Om weer naar de normale toonhoogte terug te keren 

moet u de [TRANSPOSE]-knop ingedrukt houden, ter-
wijl u op een C-toets (of op [DOWN] + [UP]) drukt. De 
[TRANSPOSE]-knop dooft.

■Voorbeeld: spelen in C, maar klinken in E

Als u bij het drukken op een C-toets telkens een “E” 
wilt horen, moet u de [TRANSPOSE]-knop ingedrukt 
houden en een E-toets indrukken.

Opgelet: De transpositie geldt alleen voor de noten die u op 
het klavier van de C-190 of een pedaaleenheid van de PK-serie 
speelt. De via MIDI IN ontvangen en door de Recorder 
gespeelde noten worden nooit getransponeerd.

[0] + [1]

Middentoon

[0] + [2]

Pythagorisch

[0] + [3]

Kirnberger

[0] + [4]

Werckmeister III

[0] + [M1/2]

Gelijkzwevend (voorgeprogrammeerd)